🌅 Świt nad pustynią – czyli jak niebo się zapaliło zanim zdążyliśmy wypić kawę

Pobudka tego dnia była trochę wcześniej niż normalnie, ale to przecież pustynia – tutaj „wcześnie” oznacza, że jak się nie zwleczesz z łóżka, to słońce i tak cię wygoni. Nie ma znaczenia, że masz zasłony. Słońce Atakamy to nie lampka nocna – to reflektor sceniczny.

Tomek (zza poduszki): „Czy ktoś zgasi to światło?”
Krzyś: „To nie światło, to natura.”
Ja (do siebie): „To niech natura przyciszy jasność o 30%…”

Zaspani wstaliśmy, każdy szurał nogami w swoim rytmie. Kawa miała smak luksus, bogactwa i ratowała życie. Kanapki zrobione na szybko pochłonęliśmy prawie w milczeniu (w tej rodzinie milczenie oznacza, że ktoś bierze oddech w trakcie mówienia).

A wtedy stanąłem w drzwiach i powiedziałem:

„Ludzie… wyjdźcie. Musicie to zobaczyć.”

Nie dało się nie wyjść. Nie dało się nie podnieść głowy. Bo niebo… płonęło.

🔥 Kolory, jakich nie ma w palecie Pantone

Na wschodzie – ognisty pomarańcz, czerwień rozlana jak farba, a między tym fioletowe pasma cienia i chmury zawieszone nisko nad pustynią.
Ale to nie był czysty wschód słońca – nie.
To było coś bardziej… mistycznego. Bo w tym świetle unosił się pył wulkaniczny, zmieszany z poranną wilgocią. W efekcie niebo wyglądało jakby było podświetlane od dołu przez piekarnik z funkcją grill.

Cała okolica stała się złoto-ruda, światło odbijało się od skał, dachów i kurzu jakby ktoś rzucał na wszystko filtr HDR w czasie rzeczywistym. Nie żartuję – nawet Krzyś wyjął telefon, powiedział „wow” i nie zrobił selfie, tylko zdjęcie krajobrazu.

Nina: „Wygląda jakby miało się coś wydarzyć.”
Ja: „Pewnie tak. Naszym celem jest piekło…”
Tomek: „O, to wracamy do domu???”
Krzyś: „Raczej do szkoły…”

Zrobiliśmy kilka zdjęć, z których żadne nie oddało rzeczywistości. Ale to nic – w głowie nam zostały.

Dzieci się rozbudziły. Nawet nie z powodu poranka – po prostu im kazaliśmy, jako kochający rodzice.

My nie możemy spać, to oni też.

A potem, ruszyliśmy przed siebie drogą.

Wtem… słońce zgasło, i nastała siarka. 😄

🌪️ Wjazd w chmurę pyłu – czyli Atacama w trybie „hardcore”

Siedzieliśmy sobie spokojnie, chłonąc krajobrazy, ciesząc się porannym słońcem, które padało pod idealnym kątem, oświetlając każdą skałę tak, że nawet Krzyś powiedział „ej, fajnie tu”. A wtedy… natura postanowiła przestawić scenerię.

Światło przygasło. Nagle. Bez ostrzeżenia. Tak jakby ktoś nagle zgasił światła sceniczne. W ułamku sekundy cała pustynia zrobiła się… nijaka. Kolory zniknęły. Zieleń (nieliczna) wypłowiała. Nawet skały wyglądały, jakby miały zły dzień.

Spojrzałem przez przednią szybę. Coś było nie tak. Nie mgła – pył. I to nie jakiś tam delikatny kurz unoszący się po przejechanym aucie. To była ściana pyłu, gęsta jak zupa grzybowa i poruszająca się jak żywy organizm. I nagle: BUM – wjechaliśmy w nią.

Widoczność? Maksymalnie 10 metrów. Prędzej zobaczyłbyś muchę w uchu niż skręt w prawo. Wszystko szare, matowe, jak w niskiej rozdzielczości. Dobrze, że droga prowadziła prosto, bez zbędnych zakrętów.
Na GSM nie ma co liczyć – zasięg zniknął wcześniej. Mapa offline? Owszem, ale co mi po mapie, jak nie widzę drogi.

Nina: „Ty, ale chyba w coś wjechaliśmy.”
Ja: „Nie ‘chyba’. Na 100%.”
Krzyś: „Czy to erupcja?”
Tomek: „To tak pachnie, kto puścił bąka?”
Ja: „Natura synku – ona ma większy zasięg niż ty.”

Auto zacząłem prowadzić z prędkością szybszego żółwia błotnego – może 15 km/h. Ale mimo tej ślamazarności i tak czułem, jakbyśmy lecieli przez kurz. Pył obijał się o szybę jak deszcz, tylko… bardziej suchy. Albo jakbyśmy przebijali się przez chmurę much. Nawet nie chcę myśleć, do czego by taka ilość much leciała.

Zamknęliśmy nawiew, włączyliśmy obieg wewnętrzny – zadziałało na jakieś 15 sekund. Potem samochód zaczął pachnieć jak ognisko w starej szopie. Krzyś przestał gadać. Tomek przestał komentować. Nina chyba chciała złapać moją kierownicę z mojej strony. Nie żeby prowadzić – raczej z nerwów.

Nina: „Czy my się nie zgubimy?”
Ja: „Nie… jeszcze nie.”
(Z naciskiem na „jeszcze”)

Każdy głaz przy drodze wyglądał teraz jak potencjalny wróg. Czułem, że jeśli chociaż raz skręcę nie tam, gdzie trzeba, to obudzimy się obok jakiegoś stada lam z dziwnym akcentem i brakiem pomocy drogowej.

Po około 4 kilometrach piekła… nagle wyszliśmy z chmury.
Dosłownie – jakby ktoś odsunął zasłonę.
Przód auta: słońce. Tył auta: mrok. Czysta granica. Chciałem ją sfotografować, ale nie pozwolili mi się zatrzymać. W sumie: rozumiem.

Tomek: „Ej… to było… fajne?”
Krzyś: „Dziwne.”
Nina: „Stresujące.”
Ja: „To co, colkę?”

🧂 Zatrzymanie przy Salar del Carmen – scena z katalogu, tylko lepsza

Po kolejnej godzinie jazdy, gdy wszyscy myśleli, że teraz to już tylko parking i zwiedzanie, znów nas zatrzymał… krajobraz.

Z prawej strony, rozciągało się olbrzymie białe solnisko, a na jego tle – jak na zawołanie – stado guanako.

„STOP. Nie. Serio. Zatrzymaj się!.”
„Czemu?!”
„Tam są guanako. TŁUM GUANAKO.”

Zatrzymaliśmy się na poboczu.
Cisza. Tylko wiatr.
A przed nami: kilkadziesiąt guanako spokojnie żujących trawę i załatwiających swoje sprawy, przechodzących z boku na bok, nie zwracających na nic uwagi.

Krzyś znowu chciał wyjąć marchewkę. Tylko było za daleko.
Naprawdę pięknie. Góry w tle. Solnisko. Niebieskie niebo. Dzikość totalna.

Tomek: „Czy to ich dom?”
Ja: „To ich świat. My jesteśmy gośćmi.”

Staliśmy tam chwilę. Zrobiliśmy zdjęcia. I dopiero wtedy ruszyliśmy do właściwego punktu: Piedras Rojas.

🅿️ Parking pod Piedras Rojas – armagedon wiatrowyi strażniczka z misją

Dojeżdżając do właściwego punktu startowego szlaku, czuliśmy już lekkie napięcie.
Wszystko dotąd poszło zgodnie z planem:
– bilety? są,
– rękawiczki? grzeją,
– dzieci? nakarmione,
– silnik? nie zgasł.

Pierwsze po zatrzymaniu i otwarciu drzwi, uderzyło nas coś, co zmieniło nam nastrój: wiatr. Nie lekki zefirek, nie pustynna bryza, ale taki wiatr z kategorii „trzymać czapki, dzieci i lusterka”.

Staliśmy na parkingu — prosty, surowy plac z niskim murkiem z kamieni i budką CONAF-u (czyli lokalnego strażnika porządku i biletów). I toaletą.

Zatrzymałem auto przodem do murku. No bo przecież tak się parkuje, nie?
No właśnie nie.

Strażniczka, której wzrok mógłby rozpuścić lodowiec, wyszła z budki z miną jakby ktoś jej podmienił termos z kawą na herbatę z pokrzywy. Stanęła przy naszym aucie i, z lekkim przekąsem, rzuciła:

„Señor, al revés.”

Czyli: masz stać tyłem, a nie nosem.

Znaczy chyba, bo nie znam hiszpańskiego. Ale znam machany. I machanym się dogadaliśmy.

Patrzę – faktycznie, inne auta stoją odwrotnie. Moje – jak UFO na pokazie starych Fiatów.
Zawróciłem. Bez słowa. Dobrze, że nie kazała mi pompować opon ustami.

Po przeparkowaniu atmosfera zelżała – pani już z bardziej ludzką twarzą poprosiła o bilety i pokazała nam ulotkę z mapką trasy. Oczywiście wszystko po hiszpańsku, ale z dużymi strzałkami – da się zrozumieć.

„Szlak jednokierunkowy, proszę nie zbaczać z trasy, nie dotykać skał, nie siadać na soli i… trzymać się razem.”
(co, jak się później okazało, i tak się rozpadło w pierwszych 10 minutach).

Na koniec życzyła nam „bonito día” – a my jeszcze nie wiedzieliśmy, że to będzie „bonito” w stylu survivalu.

---

💨 Wiatr. Taki, że mózg wywiewa z czaszki.

W momencie, kiedy tylko otworzyliśmy drzwi auta, wiatr wszedł jak dziki dzik do namiotu na festynie.

Reklamówka z tylnego siedzenia – pusta, delikatna, biała jak gołąb z marzeń Greenpeace – została porwana w sekundę.

Tomek: „REKLA-MÓ-WKA!”
Krzyś: „Ja gonię, ty tnij przez kamienie!”

Zaczęła się pogoń. Dzieci skakały po głazach jak alpaki z ADHD. Reklamówka leciała, odbijała się, nurkowała i wywijała kozły. W końcu dopadli ją przy kamieniu wielkości lodówki.
Triumfalny powrót z trofeum – jakby uratowali ekosystem.
I w sumie – uratowali.

🌞 Start szlaku

Było słonecznie, było wysoko, i było bardzo, bardzo wietrznie.
Tak wietrznie, że czapki nie trzymały się głowy, okulary zsuwały z nosa, a każdy krok miał w sobie pierwiastek walki z grawitacją i naturą.

Nina od razu rzuciła się na nas z kremem z filtrem 50+, smarując wszystko, co wystawało.
Tomek uciekał (ale został spacyfikowany i doprowadzony do mamy), Krzyś się poddawał ze stoickim spokojem i tylko pojękiwał z lekka, ja filozoficznie odmówiłem.

Ja: „Nie trzeba. Pustynia ma mnie pokochać takim, jakim jestem.”
Nina: „Zobaczymy, jak ci skóra odpadnie z nosa.”

I miała rację. Po godzinie wyglądałem, jakbym robił peeling twarzy piaskarką. Ale przynajmniej za darmo. A za darmo, to uczciwa cena.

🥾 Spacer po Marsie – czyli jak się pełza na 4500 mnpm

Oficjalnie, szlak ma około 2 kilometrów w obie strony, prowadzi pętlą przez najbardziej widowiskową część Piedras Rojas, czyli „Czerwonych Skał” przy Salar de Aguas Calientes. Niby nic – ot, godzinny spacerek.

Ale jak się ma ponad 4,5 tysiąca metrów n.p.m., to każda dziura w ziemi wygląda jak kanion, każdy kamyk jest przeszkodą, a oddech trzeba dzielić na raty.

Na początku wszyscy byli radośni.
No, może poza Krzysiem, który nadal przeżywał, że reklamówka miała lepsze tempo niż on.

💨 Wiatr z lewej, słońce z prawej

Szliśmy ścieżką, która z jednej strony ograniczona była głazami, a z drugiej – bielą wyschniętego, solnego jeziora. A w oddali – turkusowa tafla laguny i zębate szczyty wulkanów.
Czyli klasyka pustynnego piękna, jak z katalogu – tylko że z wentylatorem na twarzy i piaskiem w zębach.

Nina co chwilę się zatrzymywała.

„Muszę złapać oddech… i przy okazji życie.”

Tomek – o dziwo – biegał jak kozica. Krzyś… no cóż, Krzyś miał problem.

---

🧢 Krzysiowa czapka – dramat w trzech aktach

I wtedy się zaczęło. Czapka.
Zwykła czapka z daszkiem. Tylko że… nie trzymała się głowy. Choć wciśnięta porządnie, choć naciągnięta – wiatr ją złapał i… pa pa.

Poleciała. Wysoko. Na bok. Przez jezioro chyba nie, ale tempo miała takie, że nawet nie dało się za nią nadążyć wzrokiem.
Krzyś najpierw stał w szoku, potem spojrzał na mnie jakby to była moja wina, że nie jest zszyta z jego czaszką.

Krzyś: „No i świetnie. Teraz będę się smażył.”

Ja: „Masz kaptur. I moją czapkę.”

Krzyś: „Nie chcę twojej czapki. Zabierz ją sobie!

Wmujsiłem mu czapkę. Nina natychmiast go związała z kapturem jak survivalowy balonik. I od tego momentu – Krzyś się wyłączył.
Szliśmy dalej, a on… szedł za nami jak smutna wersja pielgrzyma z Elbląga, patrząc w ziemię i marudząc mentalnie. I nie to, że nie ostrzegaliśmy. Ale nastolatek ma swoje prawo do tego, żeby być mądrzejszy od wszystkich. Trzeba popełnić błędy, żeby się czegos nauczyć…

---

📷 Widoki. I zdjęcie. I więcej zdjęć.

Dla mnie – petarda.
Każdy zakręt – nowa perspektywa. Czerwone skały – faktycznie czerwone. Może nie jak ketchup, bardziej jak cegła po solarium, ale jednak – piękne.
Sól kontrastuje z czerwienią, błękit jeziora odbija niebo, a wszystko to w ramach naturalnej instalacji artystycznej pt. „Co zrobić, żeby ludzie nie mogli przestać robić zdjęć?”

Nina robiła filmy.
Tomek pozował.
Ja – jak zwykle – zostawałem z tyłu, bo co 10 metrów krzyczałem:

„Zaczekajcie! Jeszcze tylko jedno zdjęcie!”

---

🪨 Serce Piedras Rojas

Po niespełna godzinie doszliśmy do centralnego punktu – słynnych czerwonych skał, czyli tytułowych Piedras Rojas. I tu muszę przyznać – robią wrażenie.
Są ogromne. Matowe. Porowate. Odcień czerwieni faktycznie nietypowy, z domieszką rudości i czegoś, co można by nazwać kolorem „marsjańska kredka do ust”.

W tle – błękit wody. Wokół – cisza. Poza nami kilka osób, ale bardzo rozrzuconych.
To był ten moment, kiedy człowiek staje, zamyka oczy i robi zdjęcie do pamięci.
No, wszyscy poza Krzysiem, który usiadł na kamieniu i z wyrazem twarzy „nienawidzę życia. I wiatru. I Was. I I I… i wszystkiego!”.

Nina: „Krzysiu, zobacz jakie piękne!”
Krzyś: „Mało czerwone.”

Szybka sesja zdjęciowa. Milion pozycji. Tomek skacze jak model z reklamy karmy dla kur, ja staję jak bohater dramatycznej powieści.
Krzyś – siedzi. Z fochem. Ale co ciekawe – po powrocie do Polski sam przyznał, że było super.

---

🧓 Droga powrotna – geriatryczny wyścig

Wracając – trasa lekko pod górę. I tutaj dopadła nas prawda o wysokości.
Nina sapie. Krzyś ledwo idzie.
Postój co 30 metrów.
Ja z Tomkiem w formie. Przeskakujemy kamienie, idziemy swoim rytmem. Czekamy na resztę

W pewnym momencie… mija nas para emerytów z Francji.
Powolnym, ale regularnym krokiem.
Z kijami. W czapkach. W butach trekkingowych z 1918 roku. I z miną, jakby wracali z zakupów.

Nina: „O nie. Niech mnie nie mijają.”
Ja: „Za późno.”
Krzyś: „To był mój koniec.”

Zrozumiałem Ninę dopiero wtedy, gdy się schyliłem po kamień do zdjęcia i próbowałem wstać.
Serio, ziemia trzyma. Powietrze nie pomaga.
Ale – dotarliśmy. Udało nam się być szybciej niż babcja idąca z balkonikiem. O długość czapki…

Doszliśmy powoli. Pospiesznie oddychając. Z dumą, zmęczeniem i… suchą skórą twarzy.

Zanim jeszcze dojechaliśmy do Mirador Laguna
Tuyajto, w aucie panował klimat jak po maratonie. Cisza. Zmęczenie. Szepty i westchnięcia. Wszyscy po prostu siedzieli, zapatrzeni w szybę i udawali, że są zadowoleni z życia.

Nina: „Zatrzymujemy się?”
Krzyś: „Ale bez wychodzenia.”
Tomek: „Wysiadam tylko, jeśli tam jest winda.”

Zatrzymaliśmy się. Widok był… no bajka. Jezioro położone w dolinie, w oddali góry, kolory jakby filtr w Lightroomie ustawił ktoś na „Epickość 100%”. Tylko że już po Piedras Rojas, po czerwonych skałach i spacerze w stylu „Everest bez butli”, wszystko wydawało się mniej epickie.

Nina spojrzała, zrobiła zdjęcie przez szybę i powiedziała:

„Mam. Możemy jechać.”
Krzyś: „Czy w hotelu będzie basen?”
Ja: „Jeszcze tylko jedno miejsce. Obiecuję.”

🧍 Mirador de Aguas Calientes – wszyscy mają dość, ja mam moment dla siebie

Zatrzymaliśmy się.
I tym razem – nikt nie wysiadł. Zaparli się rękoma i nogami.

Ja: „Dobra, to ja pójdę sam. I tak pewnie będą tam wikunie.”
Tomek (z tyłu): „Ale jak będą śpiewać, to nagraj!”

Zostawiłem rodzinę w samochodzie, ruszyłem ścieżką. Krótki spacer – dosłownie parę minut. Wokół pustka, cisza, tylko szum wiatru i suche krzaki chrzęszczące pod butami. Wyszedłem na punkt widokowy… i wiedziałem, że warto było.

Z tej strony Piedras Rojas wyglądały jeszcze bardziej surrealistycznie. W tle tafla wody, czerwień skał, żółć suchych traw. I nagle… pojawiły się wikunie. Kilka sztuk. Spokojnie pasły się przy skraju doliny.

Stałem jak wmurowany, próbując nie oddychać za głośno.

Zrobiłem kilka zdjęć. Usiadłem na kamieniu.
I to był ten moment – nieinstagramowy, niepozowany – tylko prawdziwy.
Wikunie, góry, cisza, ja.

---

🚗 Powrót – pustynny reset

Wróciłem do auta.

Tomek: „Były?”
Ja: „Były.”
Krzyś: „I co, nie chciały marchewki?”
Ja: „Chciały, ale tylko od Ciebie. A że nie byłeś, to umarły z głodu i tęsknoty”.

W drodze powrotnej – znowu słońce, znowu pustynia.
Szyby w dół, audiobook znowu gra, a my zjeżdżaliśmy coraz niżej, z ponad 4000 m n.p.m. w kierunku Laguny Miñiques w – ale o tym, wiadomo, następnym razem.